Nếu là một người yêu game, ắt hẳn bạn đã từng nghe đến thể loại game chiến thuật 4X. Vậy bản chất game 4X là gì? Những game 4X chiến thuật nào đỉnh kao nhất? Hãy cùng nghiên cứu qua nội dung sau đây nhé!
Xem thêm: Tổng hợp game cổ điển được nhiều người tìm chơi nhất
Game 4X là gì?
Định nghĩa
Game 4X là gì? Trong thể loại game kế hoạch, 4X là một khái niệm dùng để chỉ cách người chơi được toàn quyền kiểm soát cả một đế chế. Game 4X thường có lối chơi khá khó hiểu, yêu cầu người chơi phải có cho mình lối chơi sâu sắc vì quản lý cả một đế chế chưa bao giờ là chuyện dễ dàng.
Khi tham gia vào một tựa game 4X, người chơi không chỉ tham gia vào các cuộc chiến mà còn quản lý kinh tế, giao thương, quân sự, … của đế chế mà mình sở hữu.
4X ở đây bao gồm:
- EXplore: Thăm dò: Người chơi bắt đầu cử người của mình đi xuyên bản đồ để khám phá các vùng lãnh thổ chung quanh.
- EXpand: Mở rộng: Người chơi mở rộng lãnh thổ của mình bằng cách nhận thêm lãnh thổ mới hoặc mở rộng lãnh thổ cũ.
- EXploit: Khai thác: Người chơi thu thập, sử dụng & tăng cao thành quả sử dụng các nguồn tài nguyên trong khu vực họ kiểm soát.
- EXterminate: Triệt tiêu đối thủ: Người chơi sẽ tấn công, tiêu diệt đối phương để giành quyền chiếm giữ các vùng đất mới, mở rộng lãnh thổ.
Một tựa game 4X khá nổi bật hiện nay là Total War. Ở game này, người chơi phải lần lượt thực hiện các vai trò quản lí vi mô (micro management). Như xây dựng đất nước, làm các thủ tục ngoại giao, phát triển kinh tế, quân sự xảy ra trên bản đồ.
Những trận chiến chỉ diễn ra khi quân đội hai bên gặp nhau trên bản đồ lớn, & lúc này. Game sẽ chuyển sang chế độ RTS.
Lịch sử phát triển
Nguồn gốc: Game 4X buổi đầu sơ khai chịu ảnh hưởng sâu nặng của các bộ boardgame và tựa game dạng chữ trên laptop. Các game 4X ở thời điểm này có lối chơi khá dễ dàng. Có liên quan việc mở rộng đế chế & các mối quan hệ phát triển cơ sở. Đến năm 1990, tựa game 4X mang tên Civilization ra đời bởi Sid Meier, đánh dấu các mức độ chi tiết trở thành chuẩn mực . Loạt game này cũng biến thành một tượng đài ảnh hưởng các game 4X sau này.
Đỉnh cao: Những năm 1994, hàng loạt những tựa game 4X ra đời, bắt đầu cho thời kỳ hoàng kim của dòng game này. Thế nhưng, vào khoảng năm 1999, khi game Sid Meier’s Alpha Centauri ra đời. Bắt tay vào làm khiến người chơi dần có những thất vọng về mặt thương mại. Nối tiếp sau đấy, các phiên bản mới của Master Orion cũng nhận những lời chỉ trích vì tính kiểm soát chưa cao & giao diện còn nghèo nàn.
Hiện nay: Ở thời điểm gần đây, game 4X chuyển dần sang hướng thời gian thực. Vào năm 2003, tựa game Galactic Civilization được làm lại và được đón nhận với những lời khen xem là sự thay thế cho Master of Orion, rồi Rome: Total War. Các phiên bản kế tiếp của Galactic Civilization tiếp tục ra đời. Thời kỳ mới của game 4X lại mở ra. Hứa hẹn về một khoảng thời gian hoàng kim mới sắp đến.
Các đặc điểm của game 4X
Nghiên cứu & công nghệ
Có thể nói, đặc điểm đặc biệt nhất của thể loại game 4X đấy chính là cây công nghệ. Đây là tên gọi của một tổ hợp các level mà người chơi cần phải vượt qua để có thể lấy được các chiến lợi phẩm như quân lính, công trình, các kỹ năng mới.
Với game 4X, cây công nghệ sẽ có phong phú sự lựa chọn hơn. Và ở thể loại game này, người chơi cần phải đầu tư nhiều thời gian & công sức để suy nghĩ chiến thuật tăng level. Chứ không chỉ đơn thuần là đạt được thông qua việc xây dựng đế chế.
Nghiên cứu trong game 4X cực kì quan trọng. Vì đây chính là tiền đề để người chơi xây dựng thành công đế chế của mình. Một game thủ 4X giỏi là game thủ có chiến thuật quân sự bài bản. Có cách dẫn dắt khôn ngoan để chiến thắng đối phương.
Chiến trận
Không những với dòng game 4X mà ở bất kỳ thể loại game nào, chiến trận cũng thuộc một phần vô cùng quan trọng. Game 4X có chức năng cho phép người chơi hủy diệt tất cả những người chơi khác, chiếm cứ điểm nếu thắng lợi trận chiến trong game.
Việc nắm bắt thắng thua trong game 4X chủ yếu phụ thuộc vào những con số & kỹ thuật chiến đấu. Ngoài ra, khả năng nghiên cứu & nói ra phán đoán của người chơi cũng góp phần không nhỏ vào thắng lợi chung của trận chiến.
Phối hợp
Sự đặc biệt của thể loại game 4X còn nằm ở chỗ cho phép những đối thủ trong game được tương tác, phối hợp với nhau. Ngoài việc cùng nhau tạo dựng đồng minh hoặc là trở thành kẻ thù để tiêu diệt. Những người chơi còn có thể trao đổi vật phẩm, kỹ thuật & thông tin với nhau.
Game AX vẫn thường xuyên hướng khách hàng đến với lối chơi tỉnh thành Hòa Bình. Hạn chế tiêu diệt đối thủ & các cuộc chiến. Tuy để đạt được một số kết quả trước mắt thì không thể hạn chế khỏi giao tranh. Game 4X chú trọng hơn trong việc nhận xét một người chơi thắng cuộc bằng nhiều hình thức khác.
Như có kỹ thuật nổi trội, tích lũy được nhiều công trình hoặc có một thành tựu vĩ đại. Người chơi còn có thể nhận được chiến thắng về mặt phối hợp nếu được các người chơi khác bầu hoặc là dựa vào năng lực duy trì Hòa Bình trong game.
Xem thêm: 8+ Tựa game siêu anh hùng hay nhất mọi thời đại
Tính khó hiểu
Yếu tố tạo nên sự phức tạp trong game 4X là phần kế hoạch và lối chơi đòi hỏi sự nghiên cứu tỉ mỉ của chúng. Người sáng chế nên game cũng đầu tư hơn về phần lối chơi. Thay vì chỉ tập trung vào hình ảnh, âm thanh & bố cục và giao diện game.
Như đã nói đến, ngoài yếu tố chiến đấu, game 4X còn yêu cầu người tham dự nắm bắt cả về ngoại giao, kinh tế, quân sự, các chiến lược xây dựng đế chế, …
So sánh với các game khác cùng dòng game chiến lược, 4X có phần khó hiểu trong luật chơi hơn. Năng lực chiến đấu của người chơi có thể bị giới hạn nếu đế chế của họ có rắc rối ô nhiễm, nợ nần, chính trị bất ổn.
Game 4X đòi hỏi bất kỳ ai tham gia vào cũng phải quản lý một lượng lớn thông tin rất đáng kể. Phân chia thành nhiều chế độ khác nhau để quản lý như quản lý ngoại giao, dân cư, chiến trận, …
Sự cuốn hút
Game 4X thường có thời gian chơi lâu hơn các game khác. Vừa xây dựng đế chế, vừa tham gia các cuộc chiến nên tiến trình của game có thể lên đến hàng giờ. Bình thường, game 4X có thể được phân chia thành hàng trăm lượt chơi.
Việc quản lý cả một đế chế sẽ có nhiều vai trò nhỏ gây sức ép cho người chơi. Để khắc phục những điều này, các nhà sản xuất game đã sáng chế. Nên các thống đốc (công nghệ AI) để hỗ trợ quản lý hoặc tinh giản giao diện, hạn chế các nhiệm vụ vi mô.
Top các game 4X hay nhất
Age Of Wonders: Planetfall
Nền tảng: PC, PS4, Xbox
Năm phát hành: 2019
Nhà phát hành: Triumph Studios
Giá game: 1.109.900.00 VNĐ (trọn bộ)
Tải game Age Of Wonders: Planetfall trên PC
Age of Wonders vốn được xem như chiến binh cuối cùng của thể loại 4X chú trọng vào phần chơi chiến thuật theo kiểu riêng lẻ với bối cảnh game huyễn mộng (fantasy).
Đến với phần Planetfall, nhà cung cấp của loạt game đình đám này tiếp tục xây dựng . Giữ gìn tính độc đáo sẵn có trong việc kết hợp giữa chiến trận hạng nặng & các giá trị mang tính kế hoạch cho đế chế. Planetfall ngoài ra còn mang một luồng gió mới khi các cuộc chiến ở phần này diễn ra nhanh chóng & trơn tru hơn.
Tinh thần Game 4X trong game vẫn còn đó . Nhưng mà Planetfall ghi điểm bởi những đổi mới rõ ràng. Bản đồ game sở hữu số “điểm khám phá” (Point of Interest) rất cao. Được đánh giá là nhiều ngang ngửa với một tựa game CRPG.
Các nhiệm vụ trong game dẫn dắt một cách rất tự nhiên, người chơi sẽ tham gia chiến đấu. Chiếm địa danh bằng quân đội của mình. Một điểm đặc biệt nữa là tựa game này có cơ chế Operation, cho phép người chơi triệu hồi robot khổng lồ. Sử dụng bom oanh tạc hay còn có thể cho kẻ thù nếm trải cảm giác bị gán hiệu ứng tiêu cực.
Galactic Civilizations III
Nền tảng: PC
Năm phát hành: 2015
Nhà phát hành: Stardock
Giá game: 310.000 VNĐ
Tải game Galactic Civilizations III trên PC
Nối bước thành công cũng những phần trước. Phần III của loạt game Galactic Civilizations cùng người chơi viết tiếp câu chuyện về mộng làm chủ vũ trụ rộng rãi. Game chăm chú vào những chiến thuật để xây dựng vũ trụ, giảm nhẹ các trận đánh giữa những tàu vũ trụ.
Lợi thế cạnh tranh ở phần III của Galactic Civilizations đấy là cấu hình bố cục và giao diện được nâng cấp, chất lượng đồ họa chuyển sang kiến trúc tới 64 bit. Người chơi giờ đây sẽ có kinh nghiệm chơi thú vị và mãn nhãn hơn. Hệ thống gameplay gần như giữ nguyên mặc dù vậy game đã được tạo ra lại với các tính năng tinh giản hơn.
Civilization VI
Nền tảng: PC
Năm phát hành: 2016
Nhà phát hành: 2K Games
Giá game: 280.000 VNĐ
Tải game Civilization VI trên PC
Civilization VI kể về hành trình người chơi cạnh tranh cùng các đối thủ. Nỗ lực từng ngày một để xây dựng bộ lạc nhỏ của mình thành một vũ trụ rộng rãi. Vẫn tương tự như các game khác của thể loại 4X. Game thủ tham gia vào tựa game 4X này sẽ sáng lập thành phố, thu thập tài nguyên, xây dựng, mở rộng phát triển chính quyền và xây dựng ngoại giao với các nước khác nữa.
Điểm mới của phần VI so sánh với các phần còn lại là phát minh “thành phố không chồng lấn”. Tất cả các cải tiến của thành phố đều phải đặt trong ô lục giác của thành phố đấy. Hơn nữa, các yếu tố bố cục và giao diện còn có thêm la bàn và tinh bàn, sương mù chiến tranh, toàn bộ sẽ như một thước phim đầy lôi cuốn trong mắt người chơi.
Sid Meier’s Alpha Centauri
Nền tảng: PC
Năm phát hành: 1999
Nhà phát hành: Firaxis Games
Giá game: miễn phí
Tải game Sid Meier’s Alpha Centauri trên PC
Tựa game 4X này lấy bối cảnh là thế giới khoa học viễn tưởng thế kỷ 22. Gồm có 7 phe phái ý thức hệ cùng nhau cạnh tranh trên một hành tinh rộng rãi. Người chơi sẽ điều khiển một trong những người lãnh đạo của mình . Song song cạnh tranh với những người chơi khác để có thể xâm chiếm và chinh phục được hành tinh.
Khi ra mắt, trò chơi nhận được quá nhiều lời khen được biết đến từ giới phê bình. Thậm chí còn được cho là có phần nổi trội hơn Civilization II – một tựa game 4X nổi tiếng cùng thời điểm.
Cốt truyện viễn tưởng, cách viết trò chơi, cây công nghệ nhiều tính năng, … Tất cả đã tạo nên một Sid Meier’s Alpha Centauri huyền thoại. Tựa game này cũng giành được một vài người giải thưởng cho trò chơi kế hoạch hay nhất trong năm.
Endless Legend
Nền tảng: PC
Năm phát hành: 2014
Nhà phát hành: Amplitude Studios
Giá game: 250.000 VNĐ
Tải game Endless Legend trên PC
Endless Legend cũng là phần kế tiếp của loạt game “Endless” siêu nổi tiếng của nhà Amplitude Studios. Trò chơi xoay quanh sự tăng trưởng các đế chế ở hành tinh tên Auriga giữa không khí kịch tính của chiến trận len lỏi khắp mọi nơi trên thiên hà Endless Space.
Dù vẫn mang màu áo 4X truyền thống, Endless Space cũng có cho mình những điểm nổi bật từ những chi tiết nhỏ nhất. Hệ thống giao diện của game tuy dễ dàng. Tuy nhiên lại rất hiệu quả với những khối màu đặt gần kề nhau, không quá cầu kỳ gây sao nhãng không cần thiết.
Game còn có thêm nhiều tiểu chủng tộc (được máy điều khiển) rải rác khắp bản đồ. Gây ra nhiều tình huống thú vị cho người chơi & cả đối thủ của họ.
Stellaris
Nền tảng: PC
Năm phát hành: 2016
Nhà phát hành: Paradox Interactive
Giá game: 445.000 VNĐ (trọn bộ)
Tải game Stellaris trên PC
Stellaris là tựa game 4X có lối chơi xoay quanh việc khám phá không gian, quản lý & tăng trưởng đế chế, các hoạt động ngoại giao & tranh đấu với các nền văn minh của đối thủ.
Vỉ lấy bối cảnh trong vũ trụ, tựa game này hướng người chơi điều khiển những loại phi thuyền lớn (tàu khoa học, quân sự). Hơn nữa, game cũng chăm chú vào xây dựng hình ảnh đế chế, chiến lược ngoại giao, …
Theo các nhà phê bình, Stellaris có giao diện & thiết kế khá dễ tiếp cận, những sự kiện trong game cũng mới lạ và có sự thu hút. Thành công của tựa game này thể hiện qua việc bán hơn 200.000 bản trong vòng chưa đầy 24h ra mắt. Phá vỡ toàn bộ những kỷ lục trước đó của nhà cung cấp.
Warhammer 40,000: Gladius – Relics Of War
Nền tảng: PC
Năm phát hành: 2018
Nhà phát hành: Slitherine Ltd.
Giá game: 643.000 VNĐ
Tải game Warhammer 40,000: Gladius – Relics Of War trên PC
Cốt truyện của game xảy ra ở hành tinh mang tên Gladius Prime. Hành tinh vốn dĩ vắng vẻ bỗng nhiên một ngày bị xáo trộn do có sự xuất hiện group quân lực Space Marine bị kẹt lại bởi dư chấn của một cơn bão.
Họ quyết định chiếm lấy hành tinh này. Thế nhưng không hề hay biết Imperium đã cho người đến sinh sống. Một cuộc chiến mới sắp nổ ra chăng?
Tham gia vào game, người chơi có thể được chọn phe mình ủng hộ để chiến đấu trong trận chiến tàn khốc giành quyền làm chủ hành tinh. Các công việc của người
Starborne: Sovereign Space
Nền tảng: PC
Năm phát hành: 2016
Nhà phát hành: Solid Clouds
Giá game: free
Tải game Starborne: Sovereign Space trên PC
Đây cũng là một tựa game 4X lấy bối cảnh khoa học viễn tưởng mang yếu tố tương lai. Game được ví như một bàn cờ khổng lồ, nơi người chơi cùng thay phiên nhau vượt qua các thử thách, thu thập tài nguyên & nhân lực, trong khoảng thời gian giới hạn.
Người chơi cũng có thể lựa chọn chơi sâu hơn ở ngành nào, hoặc là chuyên chiến đấu, hoặc là tập trung vào xây dựng đế chế, tăng trưởng công nghệ và kinh tế.
Starborne trong khoảng thời gian hoạt động nhận được rất nhiều lời khen “có cánh” từ phía báo giới chuyên môn. Game được đánh giá là có cách giao tiếp, xây dựng kế hoạch với nhịp độ vừa phải, tập trung vào những nhiệm vụ mang tính vĩ mô. Người chơi cũng được thúc đẩy tương tác với nhau hơn.
Lời kết
Trên đây chính là bài Content về thuật ngữ cũng giống như những điều bạn có thể chưa biết về game 4X là gì?. Song song giới thiệu những tựa game 4X nổi bật nhất. Hy vọng thông qua bài Content bạn đã có cho mình những kiến thức bổ ích. Đừng bao giờ quên chia sẻ bài Post lí thú này với mọi người nữa nhé!
Kha My – Tổng hợp, chỉnh sửa
(Nguồn tham khảo: www.thegioididong.com, mindovermetal.org, motgame.vn)
Bình luận về chủ đề post